رک‌ها یکی از ملزومات جدایی‌ناپذیر دنیای شبکه هستند که ضمن زیباتر کردن محیط کاری، بهبود امنیت فیزیکی و سهولت نگه‌داری به کارشناسان شبکه اجازه می‌دهند به شکل ساده‌تری به تجهیزات دسترسی داشته باشند. طراحی هوشمندانه و فن‌های پر قدرت مانع از آن می‌شوند تا جریان هوای گرم در رک‌ها محبوس شود و کارایی تجهیزاتی همچون سرورها کاهش پیدا کند. خنک‌سازی تجهیزات شبکه تنها عامل خریداری رکسرورها نیست. سرورها و سایر تجهیزات شبکه پس از گذشت مدت زمانی به سرویس و نگه‌داری نیاز دارند. بر همین اساس اگر سرورها و تجهیزات شبکه در مکان‌های مشخصی استقرار یابند، فرآیند نگه‌داری و بازرسی‌های هفتگی را ساده‌تر می‌کنند.
رک محفظه‌ای فلزی است که برای نگه‌داری و محافظت از تجهیزات مختلف شبکه همچون سوئیچ‌ها، روترها، تجهیزات UTM، کابل‌ها، پچ‌پنل‌ها، سرورها و تجهیزات تامین برق اضطراری (UPS) استفاده می‌شود. رک‌ها به دو نوع رک اصلی دیواری و ایستاده (و پایه سقفی) تقسیم می‌شوند. رک‌ها به شکل فریم باز که قابلیت‌های بیشتری ارائه می‌کنند یا به شکل محصور که حفاظت بیشتری ارائه کرده، به بازار عرضه می‌شوند. مهندسان شبکه می‌توانند با استفاده از رک‌ها تجهیزات شبکه را درون مکان‌های تعبیه شده در رک که از یک محفظه بسته و باز تشکیل شده‌اند قرار دهند.
این محفظه‌ها به‌نام قفسه‌های رک شناخته می‌شود. واحد اندازه‌گیری رک یونیت (Unit) است. هر یونیت نزدیک به 5 سانتی‌متر یا به عبارت دقیق‌تر معادل 4.445 سانتی‌متر است. به‌طور کلی رک‌ها در بازه استاندارد 4 تا 47 یونیت ساخته می‌شوند. البته رک‌های با ابعاد 54 یونیت نیز به بازار عرضه شده‌اند که شامل 42 یونیت اصلی و 12 یونیت جانبی هستند و این امکان وجود دارد که از فضا به شکل بهینه‌ای استفاده کرد و فضای رک را حتا به 96 یونیت نیز رساند؛ اما شرکت‌ها بیشتر رک‌های استاندارد را خریداری می‌کنند. عرض استاندارد رک‌ها نیز برابر با 19 اینچ است، اما رک‌های با عرض‌های بیشتر از 19 اینچ نیز در بازار وجود دارند.
یکی دیگر از مشخص‌های مهم رک‌ها، عمق رک است که در حالت کلی در انواع قفسه‌ها از 35 تا 100 سانتی‌متر متغیر است. جنس بدنه رک‌ها به‌طور معمول از ورق گالوانیزه است که برخی تولیدکنندگان برای افزایش استقامت رک از ورق‌های با قطر بالا استفاده می‌کنند تا مقاومت رک در برابر ضربه و فشار بیشتر شود. میزان مقاومت رک‌ها در برابر ضربه با استاندارد IK نشان داده می‌شود. در کنار IK اعدادی مثل 00، 01، 02 تا 09 و 10 قرار می‌گیرد که عدد 10 بیان‌گر بالاترین استقامت است و به همان نسبت قیمت رک نیز افزایش پیدا می‌کند.
متاسفانه برخی سازمان‌ها در زمان خرید رک به آستانه استقامت رک در برابر ضربات فیزیکی توجهی نمی‌کنند که همین موضوع در بلندمدت مشکلات زیادی را به وجود می‌آورد. به‌طور مثال، اگر جسمی با وزن 7 کیلوگرم با میزان انرژی 15 ژول به سطح رکی با استاندارد IK10 برخورد کند، بدنه رک می‌تواند این ضربه را دفع کند، بدون آن‌که تجهیزات درون رک آسیبی ببینند. به عنوان یک قاعده کلی به این نکته دقت کنید که هر چه ورقی با کیفیت و با قطر مناسب استفاده شود آستانه تحمل رک بیشتر و البته آن نیز بیشتر می‌شود.
دومین نکته مهم در زمان انتخاب رک، میزان حفاظت آن در برابر رطوبت و آب است. این میزان با عبارتی شبیه به IP55 مشخص می‌شود که بیان‌گر نفوذناپذیری در برابر ورود آب است. اگر از نمای روبه‌رو به رکی نگاه کنیم، یک ستون در سمت راست و یک ستون در سمت چپ رک مشاهده می‌کنید که روی هر کدام سوراخ‌هایی وجود دارد. هر یک از این ستون‌ها آداپتور رک نام دارند که تمامی قطعات رک‌مونت (تجهیزات قابل نصب روی رک) همگی میان این دو ستون قرار می‌گیرند. فاصله طولی استاندارد میان این ستون‌ها می‌تواند 10 تا 19 اینچ باشد که استاندارد رایج 19 اینچ است.
تفاوت رک مخابراتی با رک شبکه
برخی از کاربران تصور می‌کنند رک مخابراتی و رک شبکه دو مفهوم یکسان هستند، در حالی که این‌گونه نیست و هر یک از این رک‌ها برای کاربردهای مختلفی استفاده می‌شوند. رک مخابراتی به کابینتی اشاره دارد که تجهیزاتی همچون مبدل‌ها، ماژول‌ها و سایر تجهیزات مخابراتی در آن نصب می‌شوند. این رک‌ها ابعاد کوچکی دارند و در آن‌ها شیشه‌ای است. به‌طور معمول رک‌های مخابراتی فاقد در پشتی هستند و همچنین عمق آن‌ها به نسبت سایر رک‌ها کمتر است. تجهیزات مخابراتی که درون این رک‌ها قرار می‌گیرند سنگین نیستند و به همین دلیل رک‌های مخابراتی استقامت کمتری نسبت به رک‌های دیگر دارند. همین موضوع باعث شده تا رک‌های فوق قیمت کمتری نسبت به رک‌های دیگر داشته باشند.
متاسفانه برخی از سازمان‌ها و حتا فروشندگان رک‌ها از تفاوت رک‌سرور و رک مخابراتی بی اطلاع هستند، زیرا در پروژه‌های مختلف از رک‌های یکسانی استفاده می‌شود، در حالی‌که رکسرورها عمق بیشتری نسبت به رک‌های مخابراتی دارند. با این‌حال، در برخی از پروژه‌ها ضروری است از رک‌های مخابراتی استفاده شود تا در آینده مشکلاتی از بابت نصب تجهیزات به وجود نیاید. بیشتر سرورها دارای عمق 80 سانتی‌متر هستند، بدیهی است برای این سرورها انتخاب یک رک شبکه گزینه مناسبی است، البته دقت کنید در اغلب موارد عمق یک رک 80 سانتی‌متری به دلیل قرار گرفتن مولفه‌های داخلی رک کمتر می‌شود، به همین دلیل بهتر است در زمان خرید به این نکته دقت کنید. رک‌های مخابراتی به‌طور معمول عمق 60 سانتی‌متر دارند و به همین دلیل برای نصب تجهیزات مخابراتی گزینه ایده‌آلی هستند. رکسرورها در مقایسه با رک‌های مخابراتی استحکام بیشتر و ابعاد بزرگ‌تری دارند. در رکسرورها برای دفع حرارت و پیشگیری از گرم شدن بیش از اندازه سرورها بهتر است جریان گردش هوا در میان طبقه‌های رک به شکل افقی انجام شود و هیچ وسیله‌ای چرخش هوا را با مشکل روبرو نکند.
مولفه‌های رک
برای آن‌که بتوانید از فضای درون رک‌ها به شکل بهینه استفاده کنید، لازم است از تجهیزات خاصی برای طبقه‌بندی و مدیریت بهینه فضای رک استفاده کرد. به همین دلیل باید شناخت درستی از مولفه‌های مرتبط با رک‌ها داشته باشید. از جمله تجهیزات رایجی که همراه با رک‌ها عرضه می‌شوند به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
طبقه ثابت رک: طبقه‌های ثابت رک به سه نوع یک یونیت، دو یونیت و تخت تقسیم می‌شوند. طبقه‌های یک یونیت در جلو رک پیچ می‌شوند و برای قرارگیری تجهیزات سبک از آن‌ها استفاده می‌شود. طبقه‌های دو یونیت برای تجهیزات با وزن متوسط استفاده می‌شوند و در نهایت طبقه‌های تخت ثابت که چهار طرف رک پیچ می‌شوند و برای استقرار تجهیزات سنگین وزن همچون سرورها، یو‌پی‌اس‌ها و…. استفاده می‌شوند. متاسفانه برخی از تکنسین‌های شبکه زمانی که فضای خالی در طبقات مشاهده می‌کنند وسایل مختلفی درون طبقات قرار می‌دهند که گاهی اوقات مشکل جدی از بابت دفع حرارت به وجود می‌آورند.
طبقه متحرک: طبقه متحرک برای قرار دادن صفحه‌کلید و ماوس استفاده می‌شود. طبقه متحرک حالت کشویی دارد. متناسب با نوع رک کشوهایی با ابعاد 60، 80 و 100 سانتی‌متر ارائه می‌شود. با توجه به این‌که امروزه بیشتر سازمان‌ها از راه‌حل KVM به جای ماوس و صفحه‌کلید استفاده می‌کنند، بهتر است از طبقه متحرکی متناسب با دستگاه KVM استفاده کنید.
حرارت‌سنج دیجیتالی: حرارت‌سنج به‌طور مستمر وضعیت دمای درون رک را محاسبه می‌کند و روی نمایش‌گر دیجیتالی نشان می‌دهد. حرارت‌سنج‌ها مجهز به حافظه هستند و زمانی که دما از حد استاندارد از پیش تعیین شده فراتر رود، فن‌های رک را روشن می‌کنند. حرارت‌سنج‌ها اندازه‌ای بین یک یا دو یونیت دارند و مجهز به کلید روشن و خاموش و تنظیم دما هستند. حرارت‌سنج‌ها با هدف نمایش بهتر وضعیت دما در بالاترین بخش رک نصب می‌شوند.
- پایانه برق: پایانه‌های برق که به آن‌ها ماژول برق گفته می‌شود برق موردنیاز تجهیزات درون رک را تامین می‌کنند. فرآیند انتقال برق در رک توسط پایانه برق (ترمینال پاور) انجام می‌شود و تنها کابل ترمینال پاور از رک خارج می‌شود. ترمینال پاور‌ها مجهز به ارت است، به همین دلیل بهتر است سیم ارت به صفحه مناسبی متصل شود تا مانع شکل‌گیری مدار‌کوتاه شود.
- بلانک‌پنل: بلانک‌پنل، صفحات حفاظتی هستند که مانع از آن می‌شوند تا افراد مختلف به تجهیزات حساس جلوی رک دسترسی پیدا کنند. بلانک‌پنل‌ها در انواع یک، دو، سه و چهار یونیت عرضه می‌شوند.
- فن‌رک: به‌طور معمول فن رک‌ها ابعاد 12 در 12 سانتی‌متر دارد و با ولتاژ 220 ولت کار می‌کند. فن‌ها بیشتر در بخش فوقانی رک‌ها نصب می‌شوند. فن‌ها در دو نوع بوشی و بلبرینگی عرضه می‌شوند که نوع دوم قیمت و دوام بیشتری دارد. برای تشخیص نوع فن کافی است، آن‌ها را با دست بچرخانید. مدل بلبرینگی بیشتر از مدل بوشی می‌چرخد و سپس از حرکت باز می‌ایستد. همچنین پروانه فن‌های بلبرینگی را اگر به داخل فشار دهید با یک حرکت ارتجاعی به حالت عقب باز می‌گردد.
- قفل ریتال: قفل‌ها برای محافظت از دسترسی غیرمجاز افراد به تجهیزات روی در رک نصب می‌شوند. در گذشته قفل‌ها تنها به شکل مکانیکی روی رک‌ها نصب می‌شدند، اما امروز این امکان فراهم شده تا از قفل‌های دیجیتال یا قفل‌های هوشمند استفاده کرد.
- پیچ و مهره: پیچ‌ها و مهره‌ها و واشرهای عرضه شده برای رک‌ها از نوع آبکاری گالوانیزه هستند که میزان کیفیت و دوام آن‌ها بر مبنای آزمایش‌های Salt Spray سنجیده می‌شود. مهرها درون شکاف‌های آداپتورهای رک در مکان‌های دلخواه قرار می‌گیرند. واشرهای پلاستیکی نیز زیر پیچ‌ها قرار می‌گیرند که بیشتر برای زیبا‌سازی نمای ظاهری رک‌ها استفاده می‌شوند.
- چرخ رک: هر رک ایستاده چهار چرخ دارد که برای سهولت جابه‌جابه‌جایی به آن اضافه می‌شوند. به‌طور معمول، چرخ‌های جلو دارای استوپ نگه‌دارنده برای ثابت کردن رک در محل موردنظر هستند.
- لامپ روشنایی: لامپ‌های فلورسنت که بالای رک‌ها قرار می‌گیرند برای نمایش تجهیزات درون رک استفاده می‌شوند. این لامپ‌ها اجازه می‌دهند وضعیت چراغ‌های ال‌ئی‌دی سوئیچ‌ها و روترها به خوبی دیده شود.
دیدگاه ها